Het grootste misverstand rond auteursrecht

Een game, een boek, een design, een animatiereeks of een socialemediaplatform: allemaal groeien ze voort uit een - vaak geniaal - idee. Maar zo lang dat idee niet officieel beschermd is, is het eigenlijk van niemand. Hoe dat komt, heeft alles te maken met het auteursrecht.

Het auteursrecht geldt enkel op de vormelijke uitwerking van een concept, niet op het concept zelf. In principe is een werk alleen automatisch auteursrechtelijk beschermd wanneer dat het resultaat is van een creatieve activiteit, wanneer het als origineel kan worden beschouwd en wanneer het een concrete vorm heeft.

Origineel idee

Een werk is pas origineel als het overduidelijk de stempel van zijn maker draagt. Om zeker te zijn dat niemand met je idee aan de haal gaat, laat je je zo goed mogelijk uitgewerkte concept registeren bij het i-depot. Met de datum die aan de registratie gekoppeld is, kan je tegenover iemand die later je idee kopieert en lanceert bewijzen dat jij de geestelijke vader bent.

Resultaat van creatief proces

Officiële aktes, wat niet door een mens maar door een machine of dier gemaakt is, historische feiten en gebeurtenissen of wat rechtstreeks uit de natuur komt, is niet auteursrechtelijk beschermd. Vallen wel onder het auteursrecht: literaire, audiovisuele en grafische creaties. Een creatief werk is dus meer dan het traditionele boek of muziekstuk - ook games, foto's, gsm-jingles, animatiefiguren en beeldhouwwerken, bijvoorbeeld, zijn het resultaat van een creatief proces.

Concrete vorm

Theorieën, abstracte ideeën, geniale ingevingen, principes of gedachtes zijn enkel auteursrechtelijk beschermd wanneer die ook in een concrete vorm zijn uitgedrukt. Welke vorm dat is, maakt in principe niet uit: een idee hoeft niet noodzakelijk materieel of tastbaar te zijn, maar moet wel zintuiglijk waarneembaar zijn. Een choreografie, bijvoorbeeld, is te bekijken, een muziekstuk te beluisteren, een game te zien. Hoe concreter een uitwerking, hoe duidelijker een werk als origineel kan worden bestempeld. Ook voor abstractere concepten is een vormelijke uitwerking mogelijk. De karaktereigenschappen en uiterlijke kenmerken van een figuurtje als Indiana Jones werk je het best tot in de details uit en schrijf je in in een scenario. Hetzelfde geldt voor een socialmediaplatform: ook al is het concept nog niet gelanceerd, het idee concreet uitwerken zorgt voor auteursrechtelijke bescherming.